Trong năm qua, công tác thanh tra tại Bắc Kạn đã có những chuyển biến mạnh mẽ cả về chiều rộng và chiều sâu. Các cuộc thanh tra được triển khai rộng khắp trên toàn tỉnh, trong mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế xã hội. Thông qua công tác thanh tra, đã kiến nghị nhiều nội dung nhằm giúp đơn vị được thanh tra tăng cường công tác quản lý nhà nước; chấn chỉnh việc áp dụng, chấp hành không đúng các quy định về chế độ, chính sách pháp luật trong công tác quản lý. Đồng thời tham mưu cho cơ quan cấp trên có thẩm quyền các biện pháp khắc phục, phòng ngừa những sơ hở trong việc chỉ đạo, ban hành cơ chế quản lý, chính sách và qua hoạt động thanh tra đã kiến nghị thu hồi các khoản thu cho ngân sách nhà nước do đối tượng thanh tra vi phạm.

      Từ đầu năm 2024 đến nay qua công tác đôn đốc, kiểm tra và xử lý sau thanh tra đã thu hồi nộp vào tài khoản tạm giữ chờ xử lý số tiền 396.279.951 đồng; đôn đốc các đơn vị được thanh tra có sai phạm xử lý trách nhiệm nhiều tổ chức, cá nhân có liên quan đến các sai phạm đã được phát hiện qua công tác thanh tra.

       Mặc dù đã đạt nhiều kết quả trong thời gian qua, tuy nhiên, cũng còn một số hoạt động chưa đạt kết quả như mong muốn, do một số nguyên nhân chủ yếu sau:

Thứ nhất. Quy định của pháp luật về Thanh tra còn bất cập, thiếu quy định về các biện pháp cưỡng chế trong xử lý sau thanh tra, chế tài xử lý trong việc không chấp hành thực hiện kết luận thanh tra, nhất là chưa có các văn bản hướng dẫn về trình tự thủ tục, xử lý sau thanh tra. 

Thứ hai. Một số kết luận thanh tra tính khả thi chưa cao; kiến nghị còn chung chung chưa chỉ được cụ thể những tập thể, cá nhân có vi phạm, chưa phù hợp với thực tiễn gây khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện việc xử lý sau thanh tra.

Thứ ba.  Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước chưa thực sự quan tâm đến việc lãnh đạo, chỉ đạo việc thực hiện các kiến nghị xử lý sau thanh tra không nghiêm, nhất là việc thu hồi tiền, tài sản và xử lý cán bộ có vi phạm phát hiện qua thanh tra.

Thứ tư. Có những trường hợp cố ý tình chây ỳ hoặc trốn tránh việc thực hiện kết luận thanh tra cũng như đối tượng gây thất thoát không có khả năng nộp lại khoản tiền bị cơ quan thanh tra thu hồi hoặc xử phạt vi phạm.

        Để việc thực hiện các kết luận, kiến nghị xử lý sau thanh tra được thực hiện nghiệm túc và triệt để, đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, ngoài những nỗ lực của cơ quan thanh tra, cần có sự vào cuộc của các cấp, các ngành, đặc biệt là sự quan tâm chỉ đạo của Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước ở các ngành, địa phương trên địa bàn toàn tỉnh. Đồng thời, Thanh tra tỉnh Bắc Kạn cũng đã đưa ra một số giải pháp sau:

Một là. Các cấp ủy Đảng, cấp trên trực tiếp ở các đơn vị có sai phạm phải đặt công tác xử lý sau kiểm tra, thanh tra là nhiệm vụ trọng tâm của tổ chức mình để thường xuyên có chỉ đạo, đôn đốc thực hiện. Xử lý trách nhiệm tổ chức cá nhân có sai phạm nghiêm túc, kể cả việc có thể xem xét bằng biện pháp hình sự.

Hai là. Đề nghị Thanh tra Chính phủ xem xét hướng dẫn chi tiết về tính chất, mức độ vi phạm theo định lượng, định tính để có căn cứ thực hiện và kiến nghị, xử lý trách nhiệm của những tổ chức cá nhân có vi phạm qua thanh tra được khách quan, minh bạch hơn.

Ba là. Cần có quy định cụ thể về quy trình kiểm tra, đôn đốc thực hiện các kết luận thanh tra thống nhất trong toàn ngành; Thực hiện nghiêm túc xử lý về trách nhiệm cá nhân đối với thủ trưởng các cơ quan hành chính trong việc tổ chức thực hiện các kết luận thanh tra đã được quy định tại Chương V. Luật thanh tra năm 2022 và Chương VIII Xử lý vi phạm trong việc thực hiện Kết luận thanh tra theo Nghị định số 43/2023/NĐ-CP.

         Việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác thanh tra đang là đòi hỏi, yêu cầu cấp thiết trong giai đoạn hiện nay, trong đó việc thực thi có hiệu quả các kết luận sau thanh tra có vai trò hết sức quan trọng, quyết định hiệu lực hiệu quả của công tác thanh tra. Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay, trong bối cảnh xây dựng nhà nước pháp quyền, cải cách nền hành chính theo hướng phục vụ nhân dân, phục vụ đối tượng thì việc thực hiện triệt để các kết luận sau thanh tra là việc làm quan trọng và cần thiết, góp phần thực hiện có hiệu quả chức năng, nhiệm vụ của ngành./.  

Tố Uyên